pl en
bb_logo_duze

Ochrona Miejsc Pamięci w Puszczy Nalibockiej

W naszym Bractwie działają zarówno Polacy jak i Białorusini, otwarci jesteśmy także na obywateli innych Państw. Ale prowadząc naszą działalność, często na trudno-dostępnych obszarach leśnych nie zapominamy o tym kim jesteśmy, oraz o tych, którzy byli przed nami. Pielęgnowanie pamięci historycznej nie tylko związanej z bartnictwem ale tez z miejscami gdzie działalność bartniczą prowadzimy to jeden z naszych celów statutowych. Pomysł na to aby zająć się na poważnie remontem i konserwacją miejsc pamięci w Puszczy Nalibockiej zrodził się prawie 2 lata temu. Kiedy to wraz z Pawłem Kotwicą pojechaliśmy pierwszy raz zimą do Ivana Mulina do Puszczy Nalibockie omówić nasze dalsze działania. Jeżdżąc po zaśnieżonych leśnych duktach natknęliśmy się na samotną mogiłę pamięci rodziny Dybickiego zamordowanej przez Niemców w sierpniu 1942 roku. Pomnik stał w miejscu ich wiecznego spoczynku, był już mocno nadgryziony zębem czasu. Po powrocie do Augustowa nie pozwalał o sobie zapomnieć tak zrodził się pomysł napisania projektu i objęciem naszą opieką samotnych leśnych mogił mieszkańców puszczańskich chutorów mordowanych całymi rodzinami w Puszczy gdzie szukali schronienia lub na progach ich domostw w których mieszkali od pokoleń.

Netry – nasza baza wypadowa zwana także Chutorem Ivana, adres pocztowy: Suchy Borok 2, Rejon Ivieński. Fot. K. Pławiak-Czajewska

Read more

V edycja Barciowiska

Za nami już 5 edycja Barciowiska. Impreza odbyła się w Augustowie 7 lipca 2018 roku. Jak co roku organizuje ją Nadleśnictwo Augustów przy współudziale Bractwa Bartnego. W tym roku do zmagań pod amfiteatrem stanęło 8 dwuosobowych zespołów. Pojawili się nasi dobrzy znajomi z Frankfurtu z Bienenbotschaft, bracia z Olesna z Fundacji Zielona Barć w składzie Jakub, Ariel i Grzegorz, którzy regularnie od 4 lat przyjeżdżają na to wydarzenie zabierając z powrotem kolejne kłody, które montują na drzewach w okolicy Olesna. W tym roku przyjechali też Goście z Torunia z Fundacji „Leśna Droga”,  kolejne 2 zespoły wystawili nasi przyjaciele z Pasieki Edukacyjnej z Warszawy: Gosia z Marcinem oraz Agnieszka i Wojciech. Jeszcze jeden zespół tworzyli nasi bartnicy, a ostatni – leśnicy. Już po raz drugi pojawili się także przyjaciele z Polskiego Arborysty.  Wszystkim serdecznie dziękujemy za przyjazd i udział w imprezie.

miejsce imprezy tuż przed rozpoczęciem Barciowiska. Fot. Bractwo Bartne

Read more

Bartne Błota w Puszczy Nalibockiej

Cały tydzień od 16 do 22 kwietnia byliśmy w Puszczy Nalibockiej. Miło powspominać tamten czas w natłoku obecnych zajęć i wydarzeń. Ale wróćmy do poczatku. Jak pamiętacie pod koniec 2017 roku nasz przyjaciel uruchomił zbiórkę na portalu gofundme.com w celu zebrania środków na remont chutoru w Puszczy Nalibockiej. Uważamy akcje za duży sukces, bo udało się zebrać ponad 2000 EUR. Na remont to kwota nieznaczna, ale jeśli dodatkowo dysponujemy kilkoma doświadczonymi wolontariuszami gotowymi poświecić kilka dni na pracę w środku puszczy – wśród bagien, borów i bezdroży – to sukces gwarantowany. Dlatego też większą ekipą, w 7 osób, wybraliśmy się do Puszczy Nalibockiej na kilka dodatkowych dni. Pracami remontowymi zawiadywał nasz zasłużony bartnik – Rafał Liśkiewicz z Kolska.

Brygada remontowa, na pierwszym planie bartnik Fratrum Mallicidarum Rafał Liśkiewicz – kierownik robót. Fot. Maciej Chromy

Read more

VI Warsztaty na Buduku – relacja subiektywna

Za nami VI edycja warsztatów bartniczych w Puszczy Augustowskiej. Frekwencja jak zwykle dopisała i w piątek 16 marca w Gajówce Buduk niedaleko Frącek stawili się adepci bartnictwa, w tym 2 kobiety! Warsztaty jak zwykle zaczęliśmy od wspólnej sauny i kąpieli w Czarnej Hańczy. Miło było gościć niektórych już po raz drugi: Artur i Bartek z Nadleśnictwa Kwidzyń w zeszłym roku byli z nami w Puszczy Nalibockiej. Niestety z Białorusi przywóz pamiątki w postaci kłody bartnej jest dość ryzykowny, dlatego pewnie przyjechali teraz również na nasza polską edycję warsztatów. Pracę zaczęliśmy z samego rana, już przed 8:00 słychać było warkot pilarek przygotowujących kłody do dalszej obróbki. Najpierw ostrzenie narzędzi, potem instruktarz i do dzieła.

W tle panowie z Kwidzynia: Bartek i Piotr. Fot. Bractwo Bartne

Read more

Podsumowanie 2017 roku

Czas na podsumowanie działalności bartniczej w mijającym roku 2017. To już czwarte tego typu zestawienie, więc za nami już pełne cztery lata działalności. Drzewa rosną, bartników przybywa – tak że są powody do radości. Ten rok był bardzo owocny, jeśli chodzi o działalność Bractwa i rozwój bartnictwa w ogóle, ale po kolei…

Rok 2017 rozpoczął się miłym zaskoczeniem – zostałem stypendystą MKiDN, dzięki czemu mogłem zająć się osobiście bardziej intensywnie bartnymi sprawami w tym roku. O stypendium starałem się 3 rok z rzędu i w końcu nasza praca została doceniona i zauważona. W ramach stypendium 5 osób zostało przeszkolonych z zakresu bartnictwa – większość z nich uczestniczyła regularnie w comiesięcznych spotkaniach warsztatowych, na których wspólnie szyliśmy leziwa, robiliśmy barcie i wieszaliśmy je na drzewach, a nawet kuliśmy samodzielnie narzędzia bartnicze pod czujnym okiem naszego kowala Pawła Mikuckiego. Przeprowadziłem dla młodzieży szkolnej ponad 20 lekcji o bartnictwie oraz był czas na wyjazdy na Białoruś (3 wyjazdy) i zdobywanie wiedzy u źródła. Teraz o działalności Bractwa.

W styczniu Bractwo, jak co roku, wsparło WOŚP, przeznaczając na aukcję charytatywną jedną z niewielu baniek miodu pozyskanych w 2016 roku; miód na aukcję przekazał pan Sławomir Niemkiewicz, który od zawsze w  kłodach trzyma pszczoły i pozyskuje miód, wyciskając go z plastrów.

Styczeń  i luty  były miesiącami powolnych przygotowań do nadchodzącego sezonu. Czas wyciągania z archiwów zakurzonych kodeksów prawa bartnego, zapoznawania się ze źródłami i przygotowań zarówno do warsztatów, jak i do zajęć z grupą stypendialną. Podczas lutowych roztopów trafiliśmy do Puszczy Nalibockiej, gdzie zagościliśmy już na dobre dzięki pomocy i wsparciu bartnika Fratrum Mellicidarum Ivana Mulina.

W marcu pszczoły zaczęły wychodzić z zimowego letargu, niestety w tym roku w przeciwieństwie do lat ubiegłych straty przez zimę były znaczące – przetrwały tylko 2 rodziny. Miesiąc zaczęliśmy od wizyty w Rezerwacie Ścisłym Białowieskiego Parku Narodowego i wykładu o bartnictwie dla przewodników z Białowieży. W marcu Bractwo realizowało projekt „Leśna Pszczoła” na Podkarpaciu – wykonaliśmy w sumie i zainstalowaliśmy na drzewach 5 kłód bartnych, dostarczyliśmy narzędzia, w tym leziwo, jak i materiały do tablic informacyjnych. Niestety w tydzień po naszym wyjeździe z Głogowa Małopolskiego, 2 kłody ktoś ukradł z lasu! Co dziwniejsze łobuzy zdjęły je z podstawek zamontowanych ponad 4 metry nad ziemią! Pod koniec miesiąca odbyły się pierwsze wiosenne warsztaty, wzięło w niej udział 10 śmiałków, a kłody, tak jak w poprzednich edycjach pojechały daleko poza obręb naszej puszczy: do klasztoru Franciszkanów w Łęczycy, na Śląsk czy do Warszawy (skąd niestety w noc po dowiedzeniu została ukradziona). Także dołaczył do nas Tomek Bielski z Augustowa, który szybko i perfekcyjnie opanował sztukę posługiwania się leziwem!

Szycie leziw. Fot. Barctwo Bartne

Read more

UNESCO – początek

Członkowie Bractwa Bartnego jako przedstawiciele depozytariuszy bartnictwa wzięli udział w spotkaniu zorganizowanym przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego z delegacją z Ministerstwa Kultury na Białorusi w sprawie wspólnego wniosku o wpis bartnictwa na Reprezentatywną Listę Niematerialnego Dziedzictwa UNESCO. Spotkanie odbyło się 15 grudnia, Bractwo reprezentowali Piotr Piłasiewicz i Andrzej Bućko, przedstawicielem społecznym strony białoruskiej obok oficjalnej 2 osobowej delegacji ministerialnej był nasz drogi przyjaciel Ivan Osipau z którym znamy się i współpracujemy od początku naszej działalności. Wniosek, o co od początku zabiegaliśmy, będzie  przygotowywany i składany jako wspólny wniosek Polsko-Białoruski. Nasze podejście do bartnictwa w ujęciu transgranicznym zaczyna przynosić konkretne efekty!
Mimo krótkiego czasu i wielu postulatów udało się wypracować definicję zjawiska w języku angielskim i ustalić zręby definicji, dalsze prace nad wnioskiem czyli jego przygotowanie będzie prowadzone przez nas z przedstawicielem depozytariuszy ze strony Białoruskiej – wspomnianym wyżej Ivanem. W pracach oczywiście będą też uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa NIDu, społeczności Kurpiowskiej i instytucji kultury. Prof. Krzysztof Hejke natomiast zajmie się zmontowaniem 10 minutowego filmu prezentującym zjawisko bartnictwa. Nasze podejście do bartnictwa w ujęciu transgranicznym zaczyna przynosić efekty

Read more

Wiosenne warsztaty bartnicze – Zaproszenie

Rozpoczynamy zapisy na wiosenne warsztaty Barctwa Bartnego!

Na początek 2018 przygotowujemy dla Państwa już tradycyjnie 2 edycje warsztatów.

Warsztaty na Buduku. Fot. Bractwo Bartne

Najpierw, w marcu zapraszamy do Puszczy Augustowskiej w dniach 16-18.03 spotkamy się w Gajóce Buduk w Nadleśnictwoe Głęboki Bród, gdzie pod okiem naszych bartników każdy z uczestników wykona własnoręcznie kłodę bartną. Jedną z wykonanych wciągniemy wspólnie na drzewo a przy odrobinie dobraj pogody przeprowadzimy również wspólnie pierwsze wiosenne przeglądy zasiedlonych barci po zimie. Warsztaty wraz z wyżywieniem, zakwaterowaniem, ubezpieczeniem i dodatkowymi atrakcjami w postaci tradycyjnej ruskiej bani nad Czarną Hańczą  to koszt 650 PLN/os.

Więcej informacji w wydarzeniu: https://web.facebook.com/events/492264037826929/

Uczestnicy poprzedniej edycji wiosennych warsztatów w Puszczy Augustowskiej. Fot. Bractwo Bartne

 

Następnie w kwietniu w dniach 19-22.04 zapraszamy do naszej  kwatery na Białorusi – w serce Puszczy Nalibockiej gdzie w samotnym chutorze wspólnymi siłami tworzymy bartne gospodarstwo będziemy wspólnie przygotowywać kłody bartne i platformy nadrzewne do sezonu rojowego. Nieco późniejszy termin pozwoli więcej nam i uczestnikom więcej czasu spędzać w interakcji z pszczołą i w koronach drzew. Edycja Białoruska z wyżywieniem, zakwaterowaniem i ubezpieczeniem to koszt 800 pln/os + wiza grupowa 120 pln. Dojazd we własnym zakresie, możliwe zorganizowanie odbioru z Mińska.

Więcej informacji w wydarzeniu: https://web.facebook.com/events/407349036348532/

Platforma skonstruowana podczas warsztatów bartniczych w Puszczy Nalibockiej. Fot. Bractwo Bartne

Zapisy i informacje: fundacja@bartnictwo.com

tel. 601 542 516

 

Zapraszamy serdecznie!

Wilno i Kowno czyli bartnicza edukacja na Litwie

Dobiegł końca dwuetapowy projekt „Pszczoły” realizowany przez Bractwo Bartne wspólnie z Instytutem Polskim w Wilnie pod patronatem Ministerstwa Środowiska na Litwie.
Jeszcze we wrześniu nasi bartnicy: Piotr Piłasiewicz i Karol Wrona gościli w Wilnie realizując bartniczy project edukacyjny połączony z plenerową wystawą „Ostatni Bartnicy’ prof. Krzysztofa Hejke. Była to pierwsza wystawa poświęcona bartnictwu na Litwie, gdzie obecnie aktywnie tradycje bartnicze kultywują tylko 2 osoby: jedna w okolicach Druskiennik, a druga na połnocy w okolicy Szawli. Natomiast nasza wystawa zamontowana w plenerze w głównym parku Wilna przedstawia bartnictwo w ujęciu transgranicznym jako wspolny element tradycji I historii narodów dawnej Rzeczypospolitej.
  W  ramach zajęć edukacyjnych przeprowadzonych przez Piotra Piłasiewicza w ramach jego program stypendialnego z Ministerstwa Kultury I Dziedzictwa  Narodowego przeprowadzono zajęcia na temat Bartnictwa dla 18 klas szkół podstawowych z Wilna, zarówno dla młodzieży polskiej jak I litewskiej. Zajęcia dla klas litewskich odbywały się z pomocą tłumacza.

Goście specjalni i organizatorzy wystawy w Kownie. Fot. A. Antoniewicz

Read more

Jak wykonać kłodę bartną?

Pytanie postawione w tytule zdaje się proste i banalne. Jednak ze względu na najróżniejsze formy, jakie przybierają tworzone współcześnie barcie w Lasach Państwowych, jest ono jak najbardziej zasadne.

Na początek zastosujmy proste rozróżnienie i wyjaśnijmy kilka podstawowych terminów. Barć to generalnie wydrążona dziupla w drzewie żywym, przeznaczona do zasiedlenia dla pszczół. Kłoda bartna to wyżynek pnia z wydrążoną dziuplą, wciągnięty na drzewo. Natomiast ta sama kłoda postawiona na ziemi tworzy ul kłodowy.

Chciałbym podzielić wiedzą i doświadczeniem zdobytym przez Bractwo Bartne w toku naszej działalności i przedstawić proces wykonania kłody bartnej lub ula kłodowego. Bractwo Bartne co roku organizuje co najmniej kilka edycji warsztatów bartniczych, zarówno w Polsce jak i na Białorusi. Najbliższe odbędą się w dniach 16-18.03.2017 w Puszczy Augustowskiej.  Ale dla tych, którzy zamiast wspólnej pracy w dobrym towarzystwie, wolą majsterkowanie w zaciszu własnego warsztatu, prezentujemy ten – dość syntetyczne, acz dokładnie przygotowany – opis wykonania kłody bartnej.

Po lewej widoczny ul kłodowy a po prawej stronie na wysokości 5 metrów kłoda bartna przykryta przeciętym pniem. Fot. Bractwo Bartne

Read more

Relacja z Warsztatów Bartniczych w Lipinach

V Warsztaty Bartnicze w Puszczy Augustowskiej zostały przeprowadzone 13-15 października 2017 r. Po raz kolejny do naszej puszczy przyjechali z całej Polski (i nie tylko) osoby zainteresowane rozpoczęciem bartniczej przygody. W tym roku gościliśmy 11 uczestników warsztatów: leśników, pszczelarzy, a także miłośników natury, którzy dopiero planują rozpoczęcie swojej przygody z pszczołami. Jesienne warsztaty co roku organizujemy w Leśniczówce Lipiny, nad samą granicą z Białorusią. Jest to miejsce niezwykle klimatyczne, stworzone z pasją przez naszego bartnika – Pawła Kotwicę oraz jego żonę Magdę. Podczas warsztatów, które razem z Pawłem prowadził Piotr Piłasiewicz, panowała fajna, rodzinna atmosfera. Praca przy kłodach na świeżym powietrzu ma przecież być nie tyle wysiłkiem fizycznym, co przyjemnością i aktywnym wypoczynkiem, przerywanym od czasu do czasu pysznymi przygotowywanymi na miejscu posiłkami.

Dzianie kłód to nie tylko ciężka praca, ale też świetna odskocznia od codzienności. Fot. Bractwo Bartne

 

Read more