pl en
bb_logo_duze

Trzecia Kleczba

18.09 zakończyliśmy kleczbę, czyli leśne miodobranie. Ten rok nie był dla nas łaskawy, ale cóż – bywa i tak. Miodu pszczoły zebrały niewiele, niewystarczająco dla nich samych, by przetrwać zimę. W takiej sytuacji do zakarmienia i zazimowania poszło 12 pszczelich rodzin. Karmimy nasze pszczoły tylko w ostateczności, kiedy wisi nad nimi widmo śmierci głodowej. I nie robimy tego w trakcie sezonu, tylko jesienią. Tym zasadom jesteśmy wierni od początku. W tym roku miodu dla nas nie było, plastry wycięte do wysokości 30-35 cm (licząc od głowy barci) były puste. Co się stało? Trochę było to do przewidzenia: deszczowy lipiec, kiedy lipy kwitły, nie dały nektaru. Następnie sierpień suchy i upalny. Pogoda poprawiła się na początku września, było słonecznie i nie za gorąco, przez ostatnie 2 tygodnie, pszczoły intensywnie latały i nadrabiały straty, ale było już za późno, a i pożytku o tej porze niewiele, oprócz odrobiny wrzosu, można było liczyć jeszcze na sporadyczną w naszych stronach nawłoć i kwitnące kwiaty tytoniu na polach. Barcie były pełne w końcu czerwca,wtedy też najwięcej z nich zostało zasiedlonych przez pszczoły, ale w kolejnych miesiącach więcej pokarmu pszczoły zużywały niż były w stanie zebrać i zapasy malały. Na szczęście tylko w jednej zaobserwowaliśmy wyciągnięte larwy, co świadczy o tym, że rodzina naprawdę głodowała i wyciągała czerw, którego nie była w stanie wykarmić.

Bartny Dąb na Ścieżce Wilka. Fot. Bractwo Bartne

Bartny Dąb na Ścieżce Wilka. Fot. Bractwo Bartne

Read more

Światowy Dzień Pszczoły w Augustowie

W poniedziałek, 8 sierpnia 2016 r., pod honorowym patronatem Burmistrza Miasta Wojciecha Walulika odbyły się pierwsze obchody Światowego Dnia Pszczoły w Augustowie. Z tej okazji Kino Iskra wraz z Bractwem Bartnym, Miastem Augustów i Nadleśnictwem Augustów zorganizowało pokaz filmu „Łowcy Miodu”, który był kręcony m.in. w Puszczy Augustowskiej. W filmie Krystiana Matyska wraz z główną bohaterką – aktorką Magdaleną Popławską – wystąpił Adam Kolator, pracownik nadleśnictwa.

Pokaz połączony był z promocją bartnictwa, które dzięki staraniom Bractwa Bartnego od niedawna zostało wpisane na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego, oraz z promocją miodu Augustowskiego Tradycyjnego – do tej pory jedynego produktu regionalnego z powiatu augustowskiego. Frekwencja była bardzo wysoka, sala wypełniła się do ostatniego miejsca, tak, że trzeba było dostawiać kolejne krzesła. Read more

Puszcza Nalibocka

W czerwcu gościł u nas Ivan Munin z Białorusi, który powoli, acz systematycznie, tworzy gospodarstwo bartne w sercu Puszczy Nalibockiej, około 90 km na zachód od Mińska. Ivan miał być uczestnikiem ostatnich naszych warsztatów, jednak z przyczyn rodzinnych nie mógł wtedy być z nami. Przyjechał w końcu czerwca, aby zobaczyć jak bartnictwo ma się w naszych lasach, jak to się u nas zaczęło i w jaką stronę się rozwija. Bartnictwo jest naszą wspólną tradycją, między praktykami białoruskimi, a tymi znanymi z Kurpi, Białowieży czy Puszczy Augustowskiej nie ma znaczących różnic. W końcu przez wieki stanowiliśmy jeden zwarty obszar Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Regulacje ze Statutów Litewskich obowiązywały zarówno w Puszczy Augustowskiej, jak i były podstawą organizacji bartnictwa w Puszczy Nowogródzkiej, czyli Nalibockiej. Dlatego cieszy mnie niezmiernie, że znajdujemy przyjaciół po drugiej stronie granicy i wspólnie możemy kultywować naszą piękną tradycję. Z niecierpliwością czekaliśmy na naszą rewizytę w Nalibokach.

I tak w dniach 4-6.08.2016 zawitaliśmy w końcu do Puszczy Nalibockiej nie tylko w odwiedziny, ale też aby pobrać 2 partie próbek miodu i pszczół do dalszych analiz. Droga na chutor Ivana jest długa i ciężka, znajduje się on nieco ponad 10 km od wsi Kletiszcze , i to jest najbliższa wioska… Z Kletiszcz jedzie się coraz gorszą i węższą drogą, a po około 7 km zaczyna się takie błoto, że trzeba przesiąść się w zostawiony w tym miejscu Land Rover Defender. Tam też znajduje się ostatnia opuszczona chata, dalej – po kolejnym kilometrze – jest jeszcze jeden również opuszczony i doszczętnie zniszczony chutor. Ostatnie 300-400 metrów to droga po zatopionych w błocie palach, poprzedni mieszkańcy wiosną używali łodzi, a w innych porach roku wozu konnego lub sani. Aby dało się dojechać samochodem, Ivan musiał wykonać najpierw drogę… Read more

III Warsztaty Bartnicze Bractwa Bartnego – ZAPROSZENIE

Zapraszamy serdecznie na III Warsztaty Bartnicze organizowane przez Bractwo Bartne w dniach 14-16 października 2016 roku. W sosnowym pniu o wysokości 150 cm każdy z uczestników przy użyciu piły motorowej i tradycyjnych narzędzi wykona własnoręcznie kłodę. Prace będą prowadzone pod nadzorem 2 doświadczonych bartników. Oprócz wykonania kłody wraz z uczestnikami zamontujemy jedna z kłód na drzewie, oraz dokonamy ogacania zasiedlonych barci przed zimą. Uczestnicy zapoznają się z drzewami w których wykonano barcie, dowiedzą się jak wybrać odpowiednie miejsce do powieszenia kłody, jak wabić roje do założonych barci oraz poznają historie bartnictwa w Puszczy Augustowskiej.

Warsztaty odbędą się w Leśniczówce Lipiny na wschodnim krańcu Puszczy Augustowskiej:

https://www.facebook.com/LesniczowkaLipiny?fref=ts

koszt: 650 pln/osoba w tym noclegi, śniadania i obiady

Liczba miejsc ograniczona.

Osoby zainteresowane proszone są o kontakt na adres: fundacja@bartnictwo.com
Read more

Bractwo Bartne na Grunwaldzie

Również w tym roku Bractwo Bartne wybrało się na rekonstrukcję bitwy pod Grunwaldem, tym razem w sile 3 ludzi  i 2 leziw bartnych. Przybyliśmy z odmętów Puszczy Przełomskiej,
czyli lasów ciągnących się wzdłuż granicy ziem Zakonu Krzyżackiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego, aby upraszać zarówno u Wielkiego Mistrza, jak i Wielkiego Księcia, prawo wchodu
do Puszczy – zezwolenia na swobodne po niej poruszanie się, o dostęp do swoich barci i łąk śródleśnych zlokalizowanych na tymże pograniczu. Po więcej informacji na temat historii bartnictwa na tych ziemiach zapraszam do zakładki ’historia’. Gościliśmy w obozie Chorągwi Marszałka Wallenroda, walczącej po stronie krzyżackiej. Pogoda w tym roku nie rozpieszczała uczestników, choć aura na samą inscenizację była bardzo sprzyjająca – lekki wiatr i częściowe zachmurzenie pomagało wytrwać setkom odzianych w stal rycerzy. Za to przez wcześniejsze 2 dni na przemian lało i wiało. Noce spędzaliśmy jak podróżnicy z tamtego okresu – pod gołym niebem w wełnianych kocach. Nawet w deszczu dało się tak spać i wyspać, ponieważ mokra wełna jest doskonałym izolatorem. Drogi dojazdowe rozdeptane kopytami końskimi zmieniły się w rzeki błota.

Read more

II Zjazd Bartników

W dniach 8-10.07.2016 r. na Buduku w Nadleśnictwie Głęboki Bród odbył się II Zjazd Bartników. W spotkaniu uczestniczyło prawie 30 osób, wiele przyjechało do nas już po raz drugi. Spotkanie rozpoczęło się w piątek późnym popołudniem od wizyty w jednym w zagajników bartnych na terenie nadleśnictwa prowadzonym przez członków Bractwa Bartnego oraz od demonstracji wchodzenia na leziwie. Goście przybywali niemal przez cały wieczór, przyjeżdżając nie tylko z Polski, ale też z Białorusi i Niemiec. Leśniczówka jest w stanie pomieścić około 12 osób, reszta rozbiła namioty, jeden z nich wyróżniał sie ponieważ był rozbity niemal 10 metrów nad ziemią rozpostarty między 2 sosnami. Read more

II Piknik Kowalski Bractwa Bartnego

4 VI 2016 r. odbył się w Augustowie II Piknik Kowalski organizowany przez Bractwo Bartne przy współpracy z Miastem Augustów. Z tego miejsca serdecznie dziękujemy sponsorom i darczyńcom, którzy przyczynili się do realizacji tej imprezy, w szczególności Gminie Miasto Augustów, bo właśnie dzięki wsparciu naszego miasta otrzymaliśmy większość środków na jej zorganizowanie i przeprowadzenie. Na pikniku ze swoimi kuźniami zjawiło się 4 kowali. Kucie zgodnie z planem rozpoczęło się o godzinie 10:00, pogoda tego dnia dawała się we znaki stojącym na płycie rynku kowalom i osobom z obsługi, prażące słońce sprawiało, że zamiast stać przy rozgrzanym palenisku chciało się wskoczyć do jednego z augustowskich jezior. Pomimo to piknik w ciągu dnia odwiedziło ponad 400 osób, z czego 250 wzięło udział aktywnie poprzez wybicie pamiątkowej monety z herbem Augustowa i logiem Bractwa, lub pracując przy kuźni i pod okiem kowala instruktora, wykuwając sobie podkówkę na szczęście.
Oprócz pokazów kowalstwa, możliwości zapoznania się z oferowanymi przez podlaskich kowali usługami i produktami, można było także dokonać zakupów na jednym z 10 straganów rzemieślniczych oferujących rękodzieło w postaci: wyrobów garncarskich, rękodzieła drewnianego, świec, a także kuchni regionalnej w dań kuchni tatarskiej. O 12.00 pracę rozpoczął nasz mincerz, do którego ustawiała się spora kolejka chętnych do wybicia pamiątkowej monety, pierwszą monetę wybił burmistrz Augustowa Wojciech Walulik.  Następnie wszyscy chętni.
Dużą atrakcją był również wypiekany na miejscu sękacz, pokaz jak i jego degustację zorganizowało Stowarzyszenie Żytkiejmska Struga. Sękacz to tradycyjne ciasto północnego Podlasia wykonywane z kopy (60) jaj mąki, cukru i mleka. Ciasto rozrabia się, a następnie polewa specjalny ruszt, na którym ciasto zasycha, tworząc charakterystyczne sople.

II Piknik Kowalski – ZAPROSZENIE

Już jutro w Augustowie na Rynku Zygmunta Augusta, spotkają się najznamienitsi przedstawiciele kowalskiej profesji z Podlasia aby zaprezentować swoje umiejętności i zarazić rzemieślniczą pasją kolejne pokolenia. Bractwo Bartne i Miasto Augustów serdecznie zapraszają na II Piknik Kowalski. Zaczynamy 4 czerwca o godzinie 10:00 na Rynku Zygmunta Augusta. Podczas wydarzenia zaprezentujemy prace rzemieślników niegdyś cenionej, a dziś trochę zapomnianej profesji, jaką jest kowalstwo. Piknik ma na celu przybliżenie tajników pracy kowala szerszej publiczności, także poprzez możliwość asystowania w pracy jednemu z 4 zespołów kowalskich. Podczas pikniku odwiedzający będą mogli również własnoręcznie wybić monetę z historycznym herbem Augustowa. Serdecznie zapraszamy!
Program:
10:00 Rozpoczęcie Pikniku, możliwość poznania tajników kowalstwa poprzez asystowanie jednemu z zespołów kowalskich i własnoręczne kucie. Poznanie historii i pasji współczesnych kowali
12:00 Bicie monet z herbem Augustowa (ilość monet ograniczona)
16:00 Pokaz bartniczy
18:00 Zakończenie pikniku
Przez cały dzień odbywać się będzie Jarmark Rękodzieła, na którym będą mogli Państwo zakupić wyjątkowe towary od lokalnych wytwórców: garncarzy, rzeźbiarzy i rzemieślników innych specjalności a także spróbować regionalnych potraw. Impreza była szeroko reklamowana w lokalnych mediach, na mieście zawisło ponad 30 plakatów, a wzmianki pojawiały się w Gazecie Współczesnej i Przeglądzie Powiatowym. Także liczymy na zainteresowanie mieszkańców regionu. Do zobaczenia!

Nowy banik z Augustowa

Przybyło nam kolejnego bartnika! Razem z nami powiesił w poprzednie weekendy 2 kłody w lasach pod Augustowem. Choć nie zupełnie nowego, bo Karol Jatkowski z Augustowa, od ponad roku pomaga zakładać i doglądać barci. Praca bartnika na tyle go wciągnęła, że sam wykończył 2 kłody bartne, które właśnie wciągnęliśmy na drzewo. Jego kłody zawisły w miejscu urokliwym acz rzadko odwiedzanym. Nad niewielkimi śródleśnymi „sucharami”
Skoro na terenie Augustowa znajduje się 7 jezior, to raczej nikt już nie zawraca sobie głowy małymi leśnymi jeziorkami, zwanymi w puszczy 'sucharami’, jakich kilka również znajduje się na terenie miasta. Są one tak małe, że przez wieki nie doczekały się jeszcze utrwalonych w świadomości ludzkiej nazw. Miejsce jest nad wyraz urokliwe, droga wiedzie tam rzadkim, młodym sosnowym lasem zarośniętym połaciami czarnej jagody. Gdy droga schodzi nieco w dół – do zabagnionej kotlinki, w której znajdują się jeziorka – las jeszcze bardziej rzednie, a jagodniki tworzą już tylko zwarte kępy, natomiast u brzegów jeziorek na pływającej, zarośniętej tafli dominująca rośliną jest bagno zwyczajne (Rhododendron tomentosum). Z tego względu miód z tych barci może być niebezpieczny, to mam nadzieję uda się zbadać i ustalić dzięki naszej współpracy z naukowcami z Wrocławia. Jednak wszystko zależy od tego czy i tym razem natura będzie dla nas łaskawa i pszczoły do tych barci pszylecą. Poniżej kilka zdjęć z tego urokliwego zakątka naszego miasta.

Wiosenne podmiatanie pszczół

8 maja dla jednych to dzień zwycięstwa, dla innych święto położnych, ale jest to też data w kalendarzu bartniczym znacząca święto św. Stanisława – zgodnie z kodeksami prawa bartnego graniczna data, do kiedy można było dokonywać wiosennego podmiatania pszczół i podcinania po zimie suchych plastrów. Ingerencja w rozwój rodziny pszczelej po tej dacie była poczytywana za naruszanie Bożego Porządku w naturze, a zarazem działanie na szkodę innym bartnikom, którzy przygotowują swoje barcie w nadziei na ich zasiedlenie przez roje pszczele. Tak więc i ja udałem się w sobotę do lasu, aby zajrzeć do ostatniej kłody bartnej, do której jeszcze w tym roku nikt nie zaglądał, oraz z drugiej strony – aby przygotować puste barcie i kłody bartne do ich zasiedlenia przez pszczoły, bo przyszła wiosna i rójka wisi w powietrzu…

Przygotowanie pustych barci polega przede wszystkim na dokładnym omieceniu wnętrza z pajęczyn, usunięcia ewentualnych gniazd os i szerszeni, które akurat teraz zaczynają w nich powstawać, farbowaniu – czyli wysmarowaniu wnętrza oraz wlotek specjalnym eliksirem i modlitwie o to, aby Natura była dla nas w tym roku łaskawa. W ciągu weekendu przygotowaliśmy wspólnie z Jankiem i Pawłem razem 9 barci w drzewach i tyle samo kłód bartnych. Pozostaje nie tylko czekać, ale też sukcesywnie zaglądać do pustych barci celem ponowienia zabiegów oczyszczania i farbowania. W początku
czerwca liczymy na pierwsze efekty!