Kleczba 2023 – kolejny festiwal za nami
W sobotę 9 września odbyła się w Augustowie kolejna edycja Kleczby. To impreza organizowana przez bartników zrzeszonych w Bractwie Bartnym mająca służyć zachowaniu i promocji kultury bartniczej. Tradycji z inicjatywy Bractwa Bartnego wpisanej na Światową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Ludzkości UNESCO jako pierwszy międzynarodowy wpis na tą prestiżową listę z Polski. Przy realizacji gry terenowej angażowani byli nie tylko bartnicy z Augustowa, ale także z innych stron Polski, którzy przyjeżdżają wspomóc w przeprowadzeniu tego wydarzenia. Jak również szereg wolontariuszy, którzy na to wydarzenie przybywają z odległych rejonów Polski.
– Dla nas jest okazja do wspólnego świętowania i dzielenia się naszą tradycją. – mówi jeden z wolontariuszy.
Impreza po raz kolejny był częścią obchodzonych w tym czasie Europejskich Dni Dziedzictwa – to czas, kiedy można poznać kultywowane na co dzień tradycje niedostępne dla szerszej publiczności. Wiele zabytków będących w rękach prywatnych otwiera się wtedy na szerszą publiczność. Augustowscy bartnicy w tym czasie organizujemy już od lat Kleczbę aby pokazać na czym polega bartnictwo i wspólnie cieszyć się z tego co daje las.
Kleczba 2023 – Zaproszenie

Karol Jatkowski prezentuje sztukę posługiwania się leziwem na jednym z punktów Kleczby. Fot. M. Dyjuk

Rozpoczęcie gry terenowej osadzonej w 1422 roku. Fot. M. Dyjuk

Drużyna na trasie gry terenowej. Fot. M. Dyjuk

Uczestnicy gry terenowej mieli nie łatwe zadanie wydobyć fragment plastra z wnętrza naturalnego ślepiotu. Fot. M. Dyjuk

Gawędę o miodach pitnych, ziołach w nich stosowanych i technikach prowadził Erikas z Litwy wspólnie z Pawłem Kotwicą z naszego Bractwa. Fot. M. Dyjuk

Koncert zespołu The Boars na malowniczej scenie. Fot. M. Dyjuk


Polsko-Litewskie warsztyaty bartnicze w Lipinach -LIVIND Heritage Project
W ostatnim tygodniu kwietnia w leśnej osadzie Lipiny na granicy Polski i Białorusi spotkali się bartnicy z Polski i Litwy na wspólnych warsztatach bartniczych. Warsztaty zostały zrealizowane przez nasze Bractwo w ramach pilotażowego projektu w zakresie promocji i rozwoju bartnictwa uzyskał dofinansowanie Finnish Heritage Agency. Z każdego Państw z rejonu morza Bałtyckiego wybrano do dofinansowania po 2 projekty z zakresu ochrony niematerialnego dziedzictwa. Bardzo nam miło, że mogliśmy wykorzystać tą szansę do zacieśnienia współpracy z bartnikami z Litwy. Grant w kwocie 3000 EUR został przez nas spożytkowany do zorganizowania Polsko-Litewskich Warsztatów Bartniczych.
Wzięło w nich udział 4 bartników z Litwy i 5 z naszego Bractwa. Podczas 4 dni warsztatów wykonywaliśmy nowe kłody bartne, ćwiczyliśmy posługiwanie się leziwem, szyliśmy liny, dzieliliśmy się naszą wiedzą na temat miodów pitnych a także przygotowywaliśmy barcie i kłody do sezonu rojowego. Zwieńczeniem warsztatów było wspólne wciągnięcie kłody bartnej na drzewo.
Inauguracja Muzeum Kultury Bartniczej 5.05.2023
Mamy niezmierną przyjemność zaprosić Państwa na inaugurację Muzeum Kultury Bartniczej.
Jest to wspólny projekt Bractwa Bartnego oraz spółki Non Profit Bartnicy. Poprzez Muzeum Kultury Bartniczej pragniemy przedstawić historię interakcji człowieka z pszczołą, a także specyfikę tradycji bartniczych Wielkiego Księstwa Litewskiego. Chcemy pokazać, na czym polega tradycja, która nas ukształtowała, opowiedzieć historię bartnictwa, pokazać, jak radzą sobie obecnie pszczoły w swoim naturalnym środowisku oraz nakreślić, czym bartnictwo jest współcześnie.

O godzinie 16:00 na ul. Tytoniowa 9 siedziba Augustowskiej Miodosytni i Muzeum Kultury Bartniczej
Inaugurująca wystawa będzie prezentować zbiory prof. Krzysztofa Heyke przedstawia bartnictwo jako żywą tradycję kultywowaną na przekór wszystkiemu przez pojedyncze rodziny i niewielkie społeczności w Polsce, Białorusi, w Ukrainie i Litwie. Pokazuje, że tradycje bartnicze nie są zapożyczeniem z odległej Baszkirii, a elementem lokalnej kultury twórczo rozwijanym i interpretowanym przez kolejne pokolenia bartników. Poznajmy świat bartników, który udało się zachować i rozwinąć do obecnej formy.
Natomiast po wernisażu czeka kolejna atrakcja:
Bartnicy dla Ukrainy
Wojna w Ukrainie trwa już niemal rok, nie możemy zatrzymać się w pomocy dla walczących przyjaciół, którzy bronią swojej ale i naszej wolności. Dlatego uruchamiamy zbiórkę aby przygotować kolejny transport. Od końca grudnia w miarę wolnego czasu spotykamy się w kilka osób w warsztacie i robimy okucia okopowe dla ukraińskich żołnierzy do wzmacniania ziemianek i okopów. Pierwszy transport 1500 sztuk wraz z zebraną w Augustowie pomocą: 2 paletami ciepłych ubrań, jedzenia, zimowych butów i śpiworów trafił już do rejonu przyfrontowego w Bachmucie.
Zbiórka została założona na portalu Zrzutka.pl i dostępna jest TUTAJ.
Można nas także wesprzeć przekazując darowiznę bezpośrednio na konto naszego bractwa. W tytule przelewu prosimy wpisać: „darowizna Na cele statutowe 0 UKRAINA.”
Nr konta: 14 1090 2789 0000 0001 3097 4267

Polsko-Litewskie spotkania bartników
Niestety, Białoruś na razie jest dla nas nieosiągalna, w Ukrainie trwa wojna. Cały czas wspieramy naszych braci z Białorusi oraz walczącą z rosyjską agresją Ukrainę, ostatnio popołudniami gniemy i ostrzymy pręty na klamry ciesielskie do wzmacniania okopów i ziemianek na froncie – akcje możecie wesprzeć w tej ZRZUTCE do czego serdecznie zachęcamy. Jednak rozwijać bartnictwo również powinniśmy, Dlatego stawiamy kolejny krok na naszej współpracy z przyjaciółmi z Litwy: Miło nam poinformować, że nasz pilotażowy projekt współpracy Polsko-Litewskiej w zakresie promocji i rozwoju bartnictwa uzyskał dofinansowanie Finnish Heritage Agency!
Izrael – warsztaty bartnicze
W końcu września wspólnie ze stowarzyszeniem Sustainable Beekeeping Israel przeprowadziliśmy w Izraelu warsztaty bartnicze. Warsztaty odbyły się dzięki projektowi crowd fundingowemu założonemu na platformie headstart.co.il. W ramach szeroko rozpracowanej w Izraelu akcji udało się zebrać wystarczające a nawet wykraczające poza pierwotne założenia środki na realizacje projektu w ramach którego odbyły się nasze warsztaty. Bractwo reprezentował w Izraelu Piotr Piłasiewicz, który wspólnie z Zivem Elishimm z NBI prowadzili warsztaty. Ziv w ramach przygotowań dwukrotnie odwiedzał nas w Polsce aby dobrze zaplanować nadchodzące warsztaty.
Miejscem ich realizacji była nieduża osada położona na skraju Eshtaol Forest: Newe Szalom czyli Oaza Pokoju. To ekumeniczna wioska założona w końcu lat 60, w której obok siebie w pokoju mieszkają Żydzi i Arabowie prowadząc edukacyjną pracę na rzecz pokoju, równości i porozumienia pomiędzy obydwoma narodami. W osadzie działa „Szkoła Pokoju”, która prowadzi wiele projektów mających na celu zbliżenie i wzajemne zrozumie siebie Żydów i Palestyńczyków. Na skraju wsi za malowniczo położonym cmentarzem Ziv prowadzi swoją pasiekę.

Wieczór ma warsztatach. Fot. P. Piłasiewicz
Nasze warsztaty odbyły się w lesie nieopodal pasieki, w upale dnia pracowaliśmy w cieniu niewielkich sosen śródziemnomorskich w nocy spaliśmy w hamakach i namiotach bo temperatura spadała zaledwie do 24 C. W warsztatach wzięło udział 16 osób, wykonaliśmy wspólnie 9 kłód bartnych z czego 2 powiesiliśmy na drzewach. Cykl pracy pszczół wygląda tu zupełnie inaczej niż u nas, podnosiłem a za każdym razem należy dostosować się do miejscowych warunków. W tym klimacie nie ma praktycznie zimowli, ani zimowej przerwy w czerwieniu, ani zawiązania kłębu i łożenia zapasu na zimę w gnieździe. Co powoduje, ze na chłodniejsze i nie lotne zimowe dni, pszczoły jednak muszą zebrać więcej miodu. Ale z kolei baza pożytkowa dostępna jest od połowy czy końca lutego do początku czerwca i potem od końca września do początku grudnia. Latem jest za gorąco i za sucho i mało co wtedy nektaruje. Dużym problemem sa tu rujki: które wychodzą praktycznie przez cały sezon od końca lutego po grudzień. Najsilniejsze od marca do maja. Z braku miejsc do gniazdowania, bardzo często siadają w szczelinach miedzy ścianami budynków do których dostają się dzięki źle zabezpieczonym otworom przez który prowadzone sa przewody klimatyzatorów. W takich sytuacjach trzeba dokładnie określić lokalizacje gniazda a następnie rozkuć cześć ściany od wewnątrz domu lub z zewnątrz. Co łatwiej dostępne, które nie zdążyły się jeszcze rozbudować rodziny można próbować „wyssać” specjalnym odkurzaczem a następnie osadzić w ulach. Ale jak wiadomo, jesli pszczoła raz siądzie w danym miejscu, to możemy być prawie pewni, ze w kolejnych sezonach również pojawią się w tym miejscu roje. Więc dodatkowo należy zabezpieczyć wszelkie przewierty i pęknięcia w ścianie oraz powiesić zewnętrzne gniazdo dla pszczół w postaci specjalnej skrzynki. Bo łatwiej jest kolejne roje ściągać ze skrzynki, niż znów rozkuwać ścianę w innym miejscu.
Ale wracając do samych warsztatów, były bardzo dobrze przygotowane, wolontariusze zaangażowani w projekt zajęli się kuchnią, oraz całym zapleczem z Polski zabrałem 6 kompletów narzędzi, pozostałe 4 wykonał na zamówienie miejscowy kowal, jeden z tych kompletów wrócił ze mną do Polski. Razem powiesiliśmy 2 kłody bartne i przygotowaliśmy kompletnie 7 kolejnych. Oraz wstawiliśmy wspólnie z miodu przywiezionego przez wolontariuszy i uczestników warsztatów 20 litrowy nastaw miodu pitnego. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, spotkamy się za rok w Newe Szalom spróbować miodu z okolicznych barci oraz naszego miodu pitnego.
Autor P. Piłasiewicz
Bractwo Bartne

Cieslica bartna wykonana w Izraelu. Fot. P. Piłasiewicz
Kleczba 2022 – Europejskie Dni Dziedzictwa w Augustwie
Za nami kolejna Kleczba 2022 – tegoroczne wydarzenie zostało zorganizowana w ramach obchodów Europejskich Dni Dziedzictwa. #EDD to doskonała okazja do zaprezentowania szerszej publiczności naszych praktyk składających się na kulturę bartniczą – element niematerialnego dziedzictwa, która od 2020 jest znany za element Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Tegoroczna edycja składała się wzorem lat ubiegłych z warsztatów, gry terenowej oraz wieczornego koncertu i wspólnego ogniska. Ale w tym roku przygotowania do Kleczby, jak i samo wydarzenie relacjonowała ekipa filmowców przygotowująca dokument na zlecenie Arte.TV . Plan zdjęciowy trwał aż 12 dni, więc spodziewamy się ciekawego dokumentu pokazującego działalność Bractwa, Puszczę Augustowską, pszczoły, Augustów jak i nasze wydarzenie.
Samą Kleczbę rozpoczęliśmy od zorganizowanej gry terenowej, która przeniosła uczestników o równe 600 lat w przeszłość, kiedy to Wielki Książe zaczą nadawać prawa Wchodów Bartnych zasłużonym rodom. Do pokonania była 7 km trasa z 5 zadaniami za które można było otrzymać od 1 do 3 złotych monet. Zadania związane z bartnictwem dotyczyły mi. posługiwania się leziwem, dziania kłód bartnych, obcowania z pszczołami w naturalnym świepiocie, czy asystowania kowalowi przy pracy. Na drodze można było natknąć się na patrol Osoczników, którzy sprawdzali wiedzę na temat pszczół. W zabawie wzięło udział 14 zespołów składających się z 4-9 osób każdy. Razem na trasę wyruszyło ponad 80 osób.

Po gerze terenowej odbyły się warsztaty z robienia świeczek woskowych, kosmetyków z udziałem produktów pszczelich oraz tradycyjnie już z sycenia miodó pitnych. Podczas Kleczby wykonujemy wspólnie nastaw miodu pitnego, który jest wspólnie spożywany podczas kolejnej edycji imprezy czyli równo po upływie roku. Miód sycimy wspólnie nad ogniskiem opowiadając o tradycjach i metodach wykonywania miodów pitnych. Tegoroczne warsztay poprowadziło 2 mistrzów domowego miodosytnictwa: Adam Pałyga i Jarosław Okulski – zwycięzcy dwóch kolejnych edycji Mead Madness Cup – Home edition,

Po grze i warsztatach przyszedł czas na wspólną biesiadę i koncert młodego zespołu z naszych okolic The Boars. Chłopacy z „dzików” wystąpili poraz drugi na naszej imprezie, ale jak coś jest dobre i się sprawdza to po co to zmieniać 🙂
Na koniec nasze serdeczne podziękowania dla wszystkich którzy wsparcli naszą imprezę:




















Kleczba 2022 – Zaproszenie

Karol Jatkowski prezentuje sztukę posługiwania się leziwem na jednym z punktów Kleczby. Fot. M. Dyjuk

Rozpoczęcie gry terenowej osadzonej w 1422 roku. Fot. M. Dyjuk

Drużyna na trasie gry terenowej. Fot. M. Dyjuk

Uczestnicy gry terenowej mieli nie łatwe zadanie wydobyć fragment plastra z wnętrza naturalnego ślepiotu. Fot. M. Dyjuk

Gawędę o miodach pitnych, ziołach w nich stosowanych i technikach prowadził Erikas z Litwy wspólnie z Pawłem Kotwicą z naszego Bractwa. Fot. M. Dyjuk

Koncert zespołu The Boars na malowniczej scenie. Fot. M. Dyjuk




