pl en
bb_logo_duze

Kultura bartnicza trafiła na listę UNESCO!

No to w końcu mamy to!
Kiedy 17 grudnia 2020 ze swojego biura w Kingstone podczas 15 Sesji Międzyrządowego Komitetu Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa (UNESCO) Pani Minister Kultury i Sportu Jamajki – Olivia Grange – uderzyła drewnianym młotkiem kultura bartnicza stała się częścią Światowego Dziedzictwa Ludzkości! Po 5  latach starań w końcu możemy odetchnąć z ulgą. Od wpisania bartnictwa na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa w 2016 roku był to cel naszej organizacji. Możemy sobie pogratulować, podziękować wszystkim zaangażowanym w proces, ale też spojrzeć na bartnictwo w Polsce i na Białorusi z pewną refleksją, wyciągnąć wnioski na przyszłość i postawić sobie jako organizacji nowe cele na kolejne lata. Opis prac nad wnioskim zamieściliśmy wcześniej na naszym blogu, warto przy tej okazji poznać historię prac nad wpisem.

 

Read more

Warsztaty Bartnicze wiosna 2021

Rozpoczynamy zapisy na wiosenne warsztaty Bractwa Bartnego!

Wiosnę 2021  przygotowaliśmy dla Was jak co roku 2 edycje naszych warsztatów:

Najpierw w dniach 19-21 marca 2021 zapraszamy do Ośrodka Kultury Leśnej w Gołuchowie, gdzie pod okiem naszych bartników każdy z uczestników wykona własnoręcznie kłodę bartną. Jedną z wykonanych wciągniemy wspólnie na drzewo a przy odrobinie dobrej pogody przeprowadzimy również wspólnie pierwsze wiosenne przeglądy zasiedlonych barci po zimie. Warsztaty wraz z wyżywieniem, zakwaterowaniem, ubezpieczeniem  to koszt 750 PLN/os.

Co ważne, każdy z uczestników w cenie warsztatów ma zapewnioną możliwość zabrania wykonanej przez siebie kłody bartnej!

Więcej informacji na stronie WYDARZENIA (w budowie)

 

 

Następnie, w kwietniu 2021 zapraszamy w niesamowitą podróż do naszej kwatery w Puszczy Nalibockiej! W te piękne miejsce zapraszamy Was w dniach 8-11.04.2021.

Read more

Wiosenne chodzenie koło barci

Wiosna zagościła już na dobre w augustowskich lasach – nie licząc krótkiego epizodu z zeszłego tygodnia, kiedy to napadało tyle śniegu, że udało mi się wraz z moimi dziećmi ulepić bałwana. Jabłonie już prawie przekwitły, w lesie kwitnie bez i kruszyna, na łąkach mniszek. Pożytków mnóstwo i pszczoły mają co zbierać. Niedługo z leśnych barci i uli zaczną wychodzić pierwsze roje – te najsilniejsze, które mamy nadzieję, że zasiedlą (jak co roku) puste, czekające na nich barcie i kłody bartne. Ale żeby tak się stało, najpierw musimy je na ich przylot przygotować.

W drodze do barci. Fot. P. Mikucki

Read more

Jesienne warsztaty bartnicze 2020

Rozpoczynamy zapisy na jesuienne warsztaty Barctwa Bartnego!

Wiosnę 2020  przygotowaliśmy dla Was jak co roku 2 edycje naszych warsztatów:

24-27.09.2020 – Puszcza Nalibocka na Białorusi, Chutor Bractwa

9-11.10.2020 – Kolsko województwo Lubuskie, Miodowy Spichlerz

 

Najpierw w dniach 24-27.09.2020 Zapraszamy Państwa na Białoruś!  W niesamowitą podróż w  ostępy Puszczy Nalibockiej – największego leśnego kompleksu na Białorusi, położonego zaledwie 90 km na zachód od Mińska i 200 km od polskiej granicy. Bractwo Bartne zrzesza również członków z Białorusi, wspólnie promujemy bartnictwo jako transgraniczny element kultury i tradycji, łączący narody dawnej Rzeczpospolitej. Tę tradycję chcemy przekazywać dalej!

Warsztaty odbędą się na Chutorze Bractwa – który zaczęliśmy w 2018 roku odrestaurowywać własnymi siłami z środków zdobytych w akcji crowd-fundingowej. Nasz chutor to samotne leśne gospodarstwo znajdujące się 20 km od najbliższej wsi i 8 km od najbliższego sąsiada, pośród bagien i borów Nalibockiej Puszczy. Zakwaterowanie w dość skromnych warunkach (należy zabrać śpiwory), w jednej z dwóch wspólnych dużych izb. Na miejscu do dyspozycji jest sauna (bania ruska), spełniająca także funkcje łazienki. Tylko regionalna kuchnia będzie serwowana przez kucharza gotującego na miejscu dania regionalne.

Podczas warsztatów wspólnie z uczestnikami wykonamy kłody bartne w stylu białoruskim, wciągniemy kilka z nich na drzewa i dokonamy wiosennych inspekcji zasiedlonych i pustych kłód bartnych. Będzie sporo chodzenia po podmokłych lasach, poranne spacery we mgle i wiele innych atrakcji…

Read more

Pan Wacław Kowalewski i Ivan Mulin z Brctwa Bartnego na starym cmentarzu nieistniejącej miejscowości - Rudni Nalibockiej Fot. Klaudia
Pan Wacław Kowalewski i Ivan Mulin z Brctwa Bartnego na starym cmentarzu nieistniejącej miejscowości - Rudni Nalibockiej Fot. Klaudia

Los mieszkańców Puszczy Nalibockiej

Jak Państwo wiedzą od lat także na terenie Puszczy Nalibockiej w Białorusi, chcielibyśmy przybliżyć Państwu nieco historie tego miejsca i jego mieszkańców.  Puszcza Nalibocka jest obecnie jednym z największych Rezerwatów Przyrody na terenie Białorusi, ale nie zawsze było to miejsce tak odludne i zapuszczone choć las i przyroda zawsze odgrywała wielką rolę w życiu jej mieszkańców. Wszystko zmieniła ostatnia wojna i kolektywizacja… Z miejsca tętniącego życiem, z dziesiątek wiosek, przysiółków i setek pojedynczych chutorów rozrzuconych po Puszczy, stała się miejscem odludnym. Jadąc puszczańskimi duktami, czy włócząc się lasem bez dróg gdzieniegdzie natrafimy tylko na pojedyncze odbudowane po wojnie chutory, częściej zaś na resztki sadów i dawno zarosłe zarysy fundamentów ludzkich siedzib. Często jedynym śladem jaki po dawnych mieszkańcach pozostał to zagubiona wśród lasów mogiła.  Tymi mogiłami opiekuje się nasze Bractwo realizując w tym roku kolejny projekt Ochrony Miejsc Pamięci w Puszczy Nalibockiej pod tytułem „Prace konserwatorskie, badawcze oraz poszukiwawcze pomordowanych w Puszczy Nalibockiej” dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W tym roku, oprócz prac konserwatorskich zbieraliśmy świadectwa najstarszych mieszkańców Puszczy. Poniższy artykuł jest za syntezą zebranych historii…

Read more

Bartnictwo na liście UNESCO – wyboista droga

Chcielibyśmy podzielić się z Wami wspaniałą nowiną: już niebawem bartnictwo może zostać uznane za Niematerialne Dziedzictwo Ludzkości! Czy tak się stanie dowiemy się już w grudniu 2020 podczas najbliższej sesji plenarnej UNESCO w Paryżu. Droga do tego była długa i wyboista, ale powinno się udać 🙂

Od kiedy w 2016 roku wspólnie z prof. Krzysztofem Hejke doprowadziliśmy do wpisania Bartnictwa na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa nie zatrzymaliśmy się ani na chwilę. Nie ustajemy w promowaniu bartnictwa jako elementu naszej kultury, tradycji i tożsamości. Jako elementu wspólnego dla dziedzictwa narodów tworzących kiedyś razem z nami Rzeczpospolitą: Litwinów, Białorusinów i Ukraińców. Właśnie dlatego, kiedy nasza organizacja w końcu 2016 roku otrzymała zapytanie od Polskiego Komitetu ds. UNESCO, czy jesteśmy zainteresowani, aby starać się o wpis na Reprezentatywną Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, nie zawahaliśmy się ani chwili. Po szybkich konsultacjach w ramach Bractwa naszą odpowiedź było „tak, ale…

 

Read more

Zaproszenie na warsztaty bartnicze na Białorusi 19-22 września

Zapraszamy serdecznie na nasze jesienne warsztaty bartnicze

W dniach 19-22 września przeprowadzimy warsztaty w Chutorze Bractwa w Puszczy Nalibockiej na Białorusi.

Przygodę z bartnictwem zaczynamy we czwartek od przyjazdu do puszczy. Dojazd uczestników odbywa się we własnym zakresie, natomiast tych, którzy przyjadą bądź przylecą do Mińska, odbieramy z lotniska lub z dworca autobusowego w Mińsku i tam też odwozimy po zakończeniu warsztatów.

Tak wygląda nasze miejsce w Puszczy Nalibockiej. Fot. Bractwo Bartne

Read more

Sezon rojowy

Mija kolejny sezon rojowy. Dla niewtajemniczonych dodam, że jest to czas, kiedy pszczele rodziny dzielą się i zakładają nowe gniazda.  Zarówno w Puszczy Augustowskiej, jak i w innych rejonach, gdzie nasi bracia prowadzą barcie i kłody bartne, okazał się bardzo udany. To czas oczekiwania, niepewności, ale też nadziei, na który każdy z nas czeka może nawet bardziej niż na jesienną kleczbę. Nowe roje dają nadzieję i satysfakcję z właściwie wykonanej pracy przy dzianiu barci oraz ich lokalizowaniu w leśnych ostępach i wabieniu pszczół.

Kłoda w Puszczy Świętokrzyskiej. Fot. K. Wrona.

Sukces zasiedlenia kłód bartnych i barci wolnymi rojami zależy w dużej mierze od zaangażowania i uwagi bartnika.

Read more

Relacja z warsztatów bartniczych na Białorusi

Za nami kolejna już 5 edycja warsztatów bartniczych na Białorusi. Tak się złożyło, że trafiły one na stałe do naszego kalendarza i są okazją do wspólnego spotkania w gronie osób zaangażowanych w działalność Bractwa Bartnego. W tym roku wzięło w nich udział 5 uczestników z Polski, Niemiec i Luksemburga oraz 5 członków Bractwa Bartnego z Polski i Białorusi. Gościem specjalnym podczas pierwszego dnia pobytu w puszczy był Ivan Osipau, zaangażowany działacz na rzecz rozwoju bartnictwa na Białorusi, prezes Bractwa Bosych Bartników i autor strony poświęconej Bartnictwu,  z którym współpracujemy od 2014 roku.  Korzystając z okazji kolejnego spotkania wymieniliśmy umowy ramowe o wzajemnej współpracy w rozwijaniu bartnictwa na Białorusi. Od 2 lat współpracujemy przy pisaniu polsko-białoruskiego wniosku o wpis bartnictwa (kultury bartniczej) na Listę Reprezentatywnego Niematerialnego  Dziedzictwa UNESCO.  Wniosek ten został złożony 2 tygodnie temu w siedzibie UNESCO w Paryżu przez rząd Polski i Białorusi, ale temu poświecę kolejny wpis w aktualnościach.

Tymczasem w Puszczy Nalibockiej…

Read more

Fot. Maciej S. Chromy
Fot. Maciej S. Chromy

Podsumowanie 2018 roku

fot. Maciej S. Chromy

Dzisiaj Sylwester, czyli czas na refleksję nad mijającym rokiem i podsumowania. Jak co roku chciałbym w kilku akapitach podsumować ten mijający 2018 rok pod kątem bartniczym, a ściślej – działalności naszego Bractwa.  2018 rok przyniósł w końcu oczekiwane sformalizowanie struktury i członkostwa w naszej organizacji, powstał Regulamin Braci Bartnej i pierwsi członkowie zostali zaprzysiężeni. Ale może po kolei.

Styczeń i luty to był czas pisania projektów i wniosków o rożne formy wsparcia naszej działalności oraz szalenie intensywny czas pracy nad polsko-białoruskim wnioskiem o wpis bartnictwa na Reprezentatywną Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO.  Na początku stycznia 2017 otrzymaliśmy zapytanie z MKiDN, czy jako przedstawiciele depozytariuszy tradycji bartniczych jesteśmy zainteresowani dalszymi pracami nad wpisem na Światową Listę. Nasza odpowiedź była do przewidzenia: tak, owszem jesteśmy, pod warunkiem, że dalsze prace będą prowadzone wspólnie ze stroną białoruską, bo bartnictwo jest naszym wspólnym dziedzictwem i nie wyobrażamy sobie złożenia takiego wniosku tylko przez stronę polską. Dokładnie rok później w styczniu 2018 trwały intensywne prace nad przygotowaniem wniosku. Niestety do marca, finalna wersja nie została wypracowana i aplikacja zapewne zostanie złożona w marcu 2019 roku, choć jej  ostateczny kształt i forma nie są jeszcze znane. Mamy tylko nadzieję, że wniosek nie zatraci pierwotnej formy przedstawiającej bartnictwo jako element wspólnego dziedzictwa narodów dawnej Rzeczypospolitej, który w pełni został zachowany na terytorium obecnej Białorusi, oraz którego elementy przetrwały na terenie Polski i od kilku lat wspólnymi siłami powoli wracają do świadomości lokalnych społeczności w naszym kraju.

Pisanie wniosków poskutkowało, 2 z 3 złożonych zostały odrzucone, ale na jeden udało się dostać środki. Był to jak dotąd największy z dotychczasowych przeprowadzonych projektów o  budżecie  37 500 PLN.  Projekt „Ochrona Miejsc Pamięci w Puszczy Nalibockiej” realizowaliśmy we wrześniu i październiku na Białorusi.  Wzięło w nim udział prawie 20 wolontariuszy i członków Bractwa z Polski i z Białorusi.  Ale zanim rozpoczęliśmy jego realizację, prowadziliśmy zbiórkę crowd fundingową środków na remont naszej siedziby w Puszczy Nalibockiej, żeby mieć w ogóle skąd i jak ten projekt realizować. Dzięki wpłatom przez portal gofundme.com udało się zebrać 2500 EUR, głównie dzięki hojności naszych przyjaciół z Zachodu. Pieniądze te spożytkowaliśmy na remont Chutoru Bractwa w ostępach Puszczy, który prowadziliśmy w kwietniu mijającego roku.

Ekipa przy pracy. Fot. Maciej S. Chromy

Read more